بچه‌ها در ۲۷ ماهگی چقدر صحبت می‌کنند و دایرهٔ واژان آنها چند کلمه است؟ به چه مواردی در رابطه با حرف زدن کودک باید توجه کرد؟ در این مطلب با بخشی از روزهای زندگی فرزند ۲۷ ماههٔ خود آشنا شوید.
رشد زبانی و گفتار
بین دو تا سه سالگی، واژگان گفتاری کودک شما به ۳۰۰ کلمه افزایش می‌یابد و او تا ۹۰۰ کلمه را نیز درک خواهد کرد. با این حال، همهٔ بچه‌ها از دو سالگی شروع به مکالمه با جملات واضح و کامل نمی‌کنند.
برخی از کودکان تا ماه‌ها برای انتقال منظورشان به حرکات سر و دست و تک‌واژه‌ها تکیه می‌کنند و برخی دیگر دائم در حال صحبت هستند اما با تلفظ‌هایی که فقط خود والدین می‌توانند رمزگشایی کنند. هر دو حالت هم ممکن است کاملاً نرمال و طبیعی باشد، فقط کودک فرایند پیچیده‌ٔ تسلط بر گفتار را با سرعت خاص خودش طی می‌کند.
در این سن، تلفظ نادرست هم متداول و معمول است و به عنوان مثال، یکی از موارد مشکل‌ساز معمولی شامل حرف «سین» است که به صورت نوک‌‌زبانی تلفظ می‌شود. بچه‌های خردسال همچنین تمایل دارند که ترتیب کلمات را در عجله‌ای که برای بیان آنها دارند، به هم بریزند. مثلاً، «مامان الان لیوان آب‌میوه من» یا به همان دلیل دچار لکنت زبان می‌شوند. مثلاً، «م-م-می-میوه» این مشکلات معمولاً با گذشت زمان برطرف می‌شوند. اما برخی از مواد هشداردهنده برای رشد گفتاری در سن دو تا چهار سال شامل اینهاست:
- خیلی کم صحبت کردن
- تقلید نکردن از گفتار دیگران
- حذف کردن کل یک صامت کامل، مثلاً، «اَگ» به جای «سگ»
- استفاده نکردن از جملات دو تا چهار کلمه‌ای در سه سالگی
- هرگز سؤال نپرسیدن
- سرخورده به نظر رسیدن از ناتوانی کودک در بیان منظور
هرچند ممکن است هیچ مشکلی وجود نداشته باشد، اما بهتر است در صورت وجود چنین مواردی موضوع را با پزشک کودکتان درمیان بگذارید.
چپ‌دست یا راست‌دست
کودکان زیر یک سال معمولاً از دست‌های خود به طور متناوب استفاده می‌کنند. در طول سال گذشته هم شاید متوجه شده باشید که کودک نوپای شما برای کارهایی مانند غذا خوردن یا برداشتن اشیا شروع به ترجیح یک دست به دیگری کرده است. در سالی که در پیش دارید، استفاده از دست غالب بیشتر خواهد شد و احتمالاً به طور قطع می‌فهمید که فرزندتان چپ‌دست است یا دست‌راست ولی یادتان باشد هرگز کودک را مجبور به راست‌دست شدن نکنید.
برای اینکه بفهمید کودکتان راست‌دست است یا چپ‌دست، می‌توانید یک اسباب‌بازی را جلوی کودکتان نگه دارید و ببینید که از کدام دست برای رسیدن به آن استفاده می‌کند. ببینید هنگام غذا خوردن قاشقش را با کدام دست برمی‌دارد. دست غالب معمولاً قوی‌تر است و از چابکی بیشتری برخوردار است و این همان دستی است که او احتمالاً از آن در آینده استفاده خواهد کرد.
تعداد کمی از بچه‌ها نیز اصطلاحاً دودستی یا یکسان‌دست هستند، به این معنی که تا زمان رفتن به پیش دبستانی یا دبستان از هر دو دست به طور یکسان استفاده می‌کنند. بعضی از بچه‌ها از دست غالب برای غذا خوردن و نوشتن استفاده می‌کنند اما برای پرتاب توپ از دست دیگر استفاده می‌کنند. چپ‌دستی یا راست‌دستی تا حد زیادی ژنتیکی است و در هر ۱۰ نفر تنها حدود یک نفر چپ‌دست است، اما اگر هر دوی والدین چپ‌دست باشند احتمالی ۵۰ درصدی وجود دارد که فرزندشان نیز چپ‌دست باشد.
سعی نکنید ترجیح ذاتی فرزند خود را تغییر دهید. واداشتن کودک برای استفاده از دست غیرغالب می‌تواند درماندگی زیادی ایجاد کند و انرژی‌ای را مصرف می‌کند که می‌تواند صرف بهبود مهارت‌ها و یادگیری‌های دیگر شود.
ایمن کردن خانه
وقتی کودک شما بزرگ‌تر و چابک‌تر می‌شود، برای ایمن کردن خانه باید همه چیز را دوباره بررسی کنید. برخی از این موارد به شکل زیر است:
ایمن کردن حمام: برخی از موارد خطرساز برای بچه‌های کنجکاو، وسایل توی حمام و دستشویی، مثل سشوار و وان آب است.
کشوها و وسایل توی کشو: یکی دیگر از خطرهای تهدیدکننده برای این کاوشگران پرتحرک، کشوهایی است که انگشتان دست می‌تواند در آنها گیر کند یا اشیای تیز توی کشوهاست. برای پیشگیری از خطرات کشوها می‌توانید یک سری قفل کودک جدید برای کودکان بزرگ‌تر و با ارتفاع بالاتر برای کشوها تهیه کنید.
مواد شوینده و سموم: مواد پاک‌کننده و سموم را هم از دسترس کودک خارج کنید.
ایمن‌سازی کف خانه: کودکان خردسال پرمشغله بیشتر روی جایی که می‌خواهند به آن بروند تمرکز می‌کنند تا آنچه سر راهشان است و پادری، هر نوع فرش کوچک، اسباب‌بازی‌ها و سایر چیزهایی که خطر گیر کردن پا به آنها وجود دارد را از کف خانه بردارید. زیر فرش‌های لیزی که نمی‌توانید جمعشان کرد هم ترمز فرش بگذارید.
جعبهٔ کمک‌های اولیه: مطمئن شوید که در جعبه کمک های اولیه برای درمان خراش‌ها و زخم‌های اجتناب‌ناپذیر، به اندازهٔ کافی بانداژ، پماد و در دلتان هم بوسه‌های تسلی‌بخش دارید.
نقاط عطف رشد
تا دو سالگی، کم‌کم سرعت کسب مهارت‌های جدید در بچه‌ها به طور گسترده‌ای متفاوت از هم می‌شود. با این وجود، کارشناسان فهرستی از نقاط عطفی که بیشتر کودکان تا دومین سالگرد تولد خود به آن می‌رسند تهیه کرده‌اند. بر این اساس فرزند دو سالهٔ شما باید بتواند کارهای زیر را انجام دهد:
- به شیئی که اسمش را می‌برید با دست اشاره کند.
- نام افراد و اشیای آشنا و اعضای بدن را بشناسد.
- از عبارات کوتاه و جملات دو تا چهار کلمه‌ای استفاده کند.
- دستورات ساده را دنبال کند.
- کلماتی را که می‌شنود تکرار کند.
- بتواند شیئی را که زیر دو یا سه پتو مخفی کرده‌اید، پیدا کند.
- اشیا را بر اساس شکل یا رنگ مرتب کند.
- نقش بازی کند.
اگر نگران هستید که فرزند شما عقب‌تر از هم‌سن‌های به نظر می‌رسد، موضوع را به پزشک او اطلاع دهید. بهترین راه برای تشخیص یک مشکل از طریق ارزیابی متخصص و مشاهده‌ٔ مداوم است و البته همراه با نظر و برداشت شما، زیرا هیچ کس فرزندتان را به اندازهٔ خود شما نمی‌شناسد.
احساسات شما و احساس کودک
فرزند کوچکتان نه فقط همه جا شما را دنبال می‌کند، بلکه شما را با دقت تماشا و رصد خواهد کرد. با توجه به این موضوع، آیا باید احساسات تند و شدید خود را از او پنهان کنید؟ در برخی موارد بله و در برخی موارد خیر! چون در مواردی خوب است که او درک کند مردم باید و می‌توانند احساسات خود را ابراز کنند.
در بیشتر مواقع می‌توانید یک توضیح ساده بدهید. به عنوان مثال اگر کودکتان شما را در حال گریه دید، می‌توانید بگویید: «گریه می‌کردم چون دلم برای بابا تنگ شده و این ناراحتم کرده. اما الان حالم بهتر شده. بیا همدیگه رو سفت بغل کنیم تا من واقعاً حالم خوب بشه، بعدش می‌تونیم ناهار بخوریم!»
و اگر جایی خیلی عصبانی شدید، به او اطمینان خاطر بدهید تا نترسد. همهٔ والدین گاهی اوقات کنترل خود را از دست می‌دهند، با اینکه هدفشان این است که تا حد ممکن آرام و منطقی باشند. در این سن‌ها کم‌کم حس همدردی عمیقی در فرزندتان پدید می‌آید.
راهکارهای مقابله با گاز گرفتن
بچه‌های خردسال وقتی عصبانی می‌شوند یا احساس تهدید می‌کنند، گاهی گاز می‌گیرند که معمولاً به دلیل مشکل در بیان و انتقال احساساتشان است. اما اینکه گاز گرفتن قابل درک است به این معنی نیست که قابل قبول باشد. اما شما چه کارهایی می‌توانید بکنید؟
خیلی واضح به فرزندتان بفهمانید که این رفتار مجاز نیست. خونسرد اما قاطع باشید و بگویید: «گاز گرفتن نداریم، گاز گرفتن درد داره.» سپس توجه خود را به تسکین کودکی که گاز گرفته شده است معطوف کنید.
بحث و جنجال فقط کودک را تشویق می‌کند که این روش جلب توجه را باز هم امتحان کند. بعداً می‌توانید در مورد اوضاع پیش‌آمده با او همدلی کنید و قانون شناساندن احساسات به کودک را تکرار کنید و بگویید: «تو عصبانی شدی، چون سلنا کامیونت رو گرفت، اما گاز گرفتن یه رفتار درست نیست. اگه عصبانی شدی باید با حرف زدن بگی یا بیای به مامان یا بابا بگی که از چی عصبانی هستی.»
گاهی اوقات هم «همه‌گیری گاز گرفتن» مثلاً در یک مهدکودک شیوع پیدا می‌کند. این اتفاق می‌افتد، چون خردسالان مشاهده‌گران تیزبینی هستند و رفتارهایی را که به نظر می‌رسد بزرگ‌ترها را تحریک و عصبانی می‌کند تقلید می‌کنند و این دلیل دیگری برای مواجهه با این موقعیت به روشی قاطع اما خونسرد است.
پر از جنب‌وجوش و فعال
شما به طور منطقی چه مدت می‌توانید انتظار داشته باشید فرزندتان ساکت باشد یا یک‌جا بنشیند؟ یک کودک خردسال که به طور طبیعی تکانشی و پرچنب‌وجوش است، هنوز مهارت‌های لازم برای رفتار مناسب در این شرایط را ندارد. یک قاعدهٔ خوب برای فهمیدن بازه‌ٔ توجه نرمال و طبیعی بچه‌ها به هر چیزی سه تا پنج دقیقه به ازای هر سال از عمرشان است.
اگر وقتی باید در یک جمع رسمی و ضروری شرکت کنید، حتماً وسایل حواس‌پرتی بی‌سروصدایی مانند کتاب، مداد رنگی، برچسب و استیکرها و یک اسباب‌بازی جالب و جدید را همراه داشته باشید. یک میان‌وعدهٔ مطلوب کودک نیز کمک می‌کند. همچنین بهتر است جایی بنشینید که در صورت لزوم بتوانید با عجله و با ملاحظه عقب‌نشینی کنید و بیرون بروید.
